هاوانا

هاوانا همچون شهرِ کپسولِ زمانی کارائیب است که در آن ساختمان‌های استعماری با رنگ‌های پاستلی به شکلی رمانتیک در امتداد خیابان‌های باریک در حال فروپاشی‌اند، و شورلت‌ها و کادیلاک‌های دهه ۱۹۵۰ به عنوان تاکسی تردد می‌کنند (یَنک-تَینک‌هایی که از دوران پیش از تحریم با عشق نگهداری شده‌اند)، دود سیگار از درگاه‌هایی که ریتم‌های سالسا در آن‌ها طنین‌انداز است به هوا برمی‌خیزد، و دیوارنگاره‌های تبلیغاتی سوسیالیستی که «بیا لا revolusión» را فریاد می‌زنند، با سرمایه‌داری نوظهور در «پالادارها» (رستوران‌های خصوصی) که موهیتو و «روپا ویخا» سرو می‌کنند، در تضاد است. پایتخت کوبا (با جمعیتی حدود ۲.۱ میلیون نفر) در سال ۱۹۵۹ زمانی که انقلاب کاسترو روابط با ایالات متحده را قطع کرد، در زمان متوقف شد و فضایی عجیب و غریب و گسسته از زمان را پدید آورد که در آن لادای دوران شوروی با گاری‌های اسبی در جاده‌ها شریک هستند، دفترچه‌های کوپن در کنار رستوران‌های مجلل باقی مانده‌اند، و دلارسازی گسترده بازدیدکنندگان را گیج می‌کند—از سال ۲۰۲۱ رسماً فقط پزوی کوبایی (CUP) معتبر است، اما پول نقد USD/EUR ارزش بسیار بالایی دارد و بسیاری از فروشگاه‌ها از کارت‌های MLC (ارز قابل تبدیل آزاد) استفاده می‌کنند. هاوانای قدیم (Habana Vieja) شکوه استعماری یونسکو را در خود متمرکز کرده است: کلیسای باروک پلازا د لا کاتدرال، بازار کتاب پلازا د آرماس، قلعه کاستیلو د لا رئال فوئرسا، و خیابان‌های بی‌شمار و دیدنی که لباس‌های شسته از بالکن‌ها آویزان است و بچه‌ها در کوچه‌ها بیسبال بازی می‌کنند.

«ال مالکون»، تفرجگاه ساحلی نمادین ۸ کیلومتری هاوانا، میزبان گردهمایی‌های شبانه است که در آن هابانروس (اهالی هاوانا) دور هم جمع می‌شوند، امواج بر دیوارها می‌خورد، ماهیگیران قلاب‌های خود را به آب می‌اندازند و غروب آفتاب همه چیز را طلایی می‌کند. در خودروهای کلاسیک مرمت‌شده مدل کانورتیبل (خودروی روباز) به گردش بروید (‎ریال ۱٬۲۵۰٬۰۰۰–‎ریال ۲٬۰۸۳٬۳۳۳/ساعت)، در «بودگیتا دل مدیو» (محل رفت‌وآمد همینگوی—گردشگری اما اجتناب‌ناپذیر) موهیتو بنوشید و برای دیدن منظره شهر از گنبد کاپیتولیو بالا بروید. محله ودادو هاوانای مدرن را ارائه می‌دهد: میدان انقلاب با چهره نمادین چه گوارا بر روی ساختمان وزارتخانه، نمایش کاباره تروپیکانا (گران اما تماشایی)، موهیتوهای تراس هتل ناسیونال، و پارک بستنی کوپلیا (مؤسسه محلی—صف‌های طولانی اما اصیل).

با این حال، روح هاوانا در موسیقی آن زندگی می‌کند: سالسا، سون، و رومبا از «کاسا د لا موسیکا»، «فابریکا د آرتی کوبانو» (FAC— کارخانه‌ای که به فضای هنری و کلوپ شبانه تبدیل شده است)، و گردهمایی‌های غیررسمی محله (peñas) به صدا درمی‌آید. در «ال فلوریدیتا» (محل دیگری که همینگوی در آن رفت و آمد می‌کرد) دایکیری سرو می‌شود، در حالی که تورهای رام در موزه «هاوانا کلاب» (‎ریال ۳۳۳٬۳۳۳) نوشیدنی ملی کوبا را معرفی می‌کنند. سفرهای یک‌روزه به دره وینالس (۳ ساعت، مزارع تنباکو و موگوتس—تپه‌های آهکی کارستی) یا استراحتگاه‌های ساحلی در شرق (وارادرو ۲ ساعت، پلایا دل استه ۳۰ دقیقه—سواحل محلی) انجام می‌شود.

چالش‌های کوبا ناامیدکننده هستند: اینترنت محدود و گران است، کلاهبرداری‌ها (جینتروس که تجربه‌های «اصیل» را ارائه می‌دهند) رواج دارد، بوروکراسی سنگین است و تأمینات نامنظم است (رستوران‌ها غذاهای منوی خود را تمام می‌کنند، فروشگاه‌ها کالاهای اساسی ندارند). با این حال، هاوانا با تاب‌آوری، گرما و حال‌وهوای منحصربه‌فردش، همچون هیچ جای دیگری روی زمین، انسان را مسحور می‌کند. با کارت گردشگری (ویزا، ‎ریال ۱٬۰۴۱٬۶۶۷–‎ریال ۴٬۱۶۶٬۶۶۷ بسته به منبع، که اکنون به ثبت‌نام الکترونیکی D'Viajeros وابسته است)، پزوی کوبایی (CUP) به عنوان تنها ارز قانونی اما رواج گسترده دلار در عمل، انگلیسی محدود خارج از حوزه گردشگری، اقتصادی که فقط با پول نقد کار می‌کند (کارت‌های اعتباری آمریکا کار نمی‌کنند!)، و هزینه‌هایی بالاتر از حد انتظار (‎ریال ۲٬۰۸۳٬۳۳۳–‎ریال ۴٬۱۶۶٬۶۶۷+ در روز با اقامت در سطح متوسط)، هاوانا تجربه‌ای درخشان و خاطره‌انگیز را ارائه می‌دهد که نیازمند صبر، شوخ‌طبعی و شیفتگی به مشهورترین تجربه سوسیالیستی جهان است؛ تجربه‌ای که ضمن پایبندی به آرمان‌هایش، خود را با واقعیت وفق می‌دهد.